Шалтгаан ба үр дагаврын хууль: Үйлийн үр ба сүнслэг өөрчлөлтийн бодит түүхүүд, олон ангит цувралын 2-р хэсэг

Шалтгаан, үр дагаврын хууль буюу карма нь хүн бүхний бодол, үг яриа, үйлдэл бүр тодорхой үр дагаврын хэлхээг үүсгэдэг болохыг заадаг орчлон ертөнцийн зарчим юм. Юу ч санамсаргүй тохиолддоггүй. Бидний туулж буй бүхий л зүйл тарьсан үрийн маань жимс билээ. Энэхүү цувралаар бид үйлийн үрийн сургамжаар амьдралаа өөрчилсөн бодит түүхүүдийг судлах болно. Эдгээр түүх нь сүнслэг ухаарал, гэмшил, буянтай амьдрал хэрхэн хүний сүнсийг дээшлүүлж, хувь тавиланг өөрчлөх хүчтэйг илчлэн харуулдаг.

Үр хөврөл нь хүний амьдралын эхэн үе шат бөгөөд хамгаалалт, анхаарал, халамж шаардсан хөгжиж буй нэгэн амь юм. Гэвч тодорхой нөхцөл байдалд эмэгтэй хүн өөрийн биед хөгжиж буй энэ амьдралыг дуусгавар болгох шийдвэр гаргаж болно.

НҮБ-ын Хүн Амын Сангийн 2022 оны дэлхийн тайланд дурдсанаар дэлхий дээрх бүх жирэмслэлтийн бараг тал хувь нь буюу жилд 121 сая орчим нь хүсээгүй жирэмслэлт байдаг ба тэдгээрийн 60 гаруй хувь нь хиймэл үр хөндөлтөөр дуусдаг ажээ. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагын тооцоогоор жил бүр дэлхий даяар ойролцоогоор 73 сая хиймэл үр хөндөлт хийгддэг. Тэдгээрийн 45 орчим хувь нь аюулгүй бус байдлаар хийгдэж, эхийн эндэгдэл, өвчлөл мэдэгдэхүйц нэмэгдэхэд хүргэдэг нь түгшүүр төрүүлж байна.

Үр хөндөлт түр зуурын шийдэл мэт санагдаж болох ч арилшгүй ул мөр үлдээдэг бөгөөд түүнийг хэзээ ч арчиж болдоггүй. Эмэгтэй хүний хувьд үр хөндөлт нь зөвхөн нэг амийг дуусгаад зогсохгүй сэтгэл санааны гүн шарх үлдээдэг. Дараах түүх хожимдсон харамсал, хийсэн сонголтын үнэ цэнэ болон төрөөгүй байгаа амьдралын өмнө бидний хүлээх хариуцлагыг сануулж байна.

Би хуримаасаа хэдхэн сарын дараа жирэмсэлсэн. Тэр үед би Бурхан Багшийн сургаалыг хараахан ойлгоогүй, бас үйлийн үрийн шийтгэлийн аюулын талаар мэдээгүй байсан. Манай санхүүгийн байдал хүүхэд өсгөхөд хангалтгүй гэж бодсон учраас үр хөндөлт хийлгэсэн. Хожим нь бидний бизнес аажмаар дэгжиж, санхүүгийн байдал сайжрахын хэрээр би дараалан гурван хүүхэд төрүүлсэн. Гэвч би дөрөв дэх удаагаа жирэмслэхдээ огтхон ч баярлаагүй. Учир нь энэ манай төлөвлөгөөг бусниулсан. Тиймээс би дахин нэг үр хөндөлт хийлгүүлж, өмнөх нүглээ дахин давтсан юм. Хожим нь хэд хэдэн найз маань намайг сүмд урихад надад аз таарч, Үнэн Номын сургаалыг сонсох завшаан тохиосон. Урам зориг авч, би Буддизмд суралцаж хэрэгжүүлэхээр шийдэн, өдөр бүр наманчлалын залбирал уншиж эхэлсэн юм. Тэр цагаас хойш би Буддагийн айлдсанаар сайн үйл бүтээж, муугаас зайлсхийхээр тангарагласан.

Энэхүү мөч бол сүнслэг сэрэхүй эхэлсэн чухал эргэлтийн цэг байлаа. Буддын сургаалтай танилцсанаар тэрээр шалтгаан, үр дагаврын хууль хэрхэн үйлчилдгийг ойлгож эхэлжээ.

Бодож тунгаасны эцэст би маш хүнд нүгэл үйлдсэнээ ухаарсан. Өмнө нь хийсэн хоёр удаагийн үр хөндөлт надад эцэс төгсгөлгүй харамсал авчирдаг. Миний нас одоо тавь нэлээд гарсан. Өнгөрсөн жил эмнэлгийн үзлэгт ороход эмч намайг хөхний хорт хавдартай гэж оношилсон. Би үүнийг төрөөгүй хүүхдүүдийнхээ амийг хөнөөснөөс үүдэлтэй үйлийн үрийн шийтгэлийн гашуун үр жимс гэдгийг мэдэж байгаа. Одоо миний хийж чадах цорын ганц зүйл бол үүнийгээ тайван хүлээн авах. Би бясалгалынхаа бүх буяныг төрөөгүй гэм зэмгүй сүнснүүдэд зориулан, тэдний төлөө олон сайн үйл хийхийг чармайн, ерөөлтэй ертөнцөд дахин төрөх болтугай гэж залбирч байна. Буддын сургаалд суралцан, Будда болон Бодисадва нарын авралд багтсаны ачаар хэдийгээр хорт хавдартай ч би зовлон тарчлал, тэсвэрлэхийн аргагүй өвдөлт мэдэрдэггүй.

Өвчнөө үгүйсгэх, эсвэл цөхрөнгөө барж хүлээн авахын оронд тэрээр өнгөрсөнд хийсэн үйлдлийнхээ хариуцлагыг өөр дээрээ авч, зовлонгоо энэрэл болгон хувиргажээ. Энэ нь сүнслэг ойлголт хамгийн хүнд нөхцөл байдлыг хүртэл өсөлт, эдгэрлийн боломж болгон хувиргаж болохын нэг жишээ юм. Тэрээр дүүгийнхээ түүхийг үргэлжлүүлэн ярьсан юм.

Харин миний дүү Ви тийм ч азтай байгаагүй. Түүний нөхөр гадаадад ажилладаг байсан. Тэр өөрөө тун сайн ажилтай ч маш их завгүй тул хүүхдүүддээ санаа тавих цаг бараг гардаггүй байлаа. Хоёр дахь хүүхдээ хэвлийдээ тээж байх үед нь нөхөр нь гадаадад байсан. Ви Буддын сургаалыг ойлгодоггүй байсан тул баяртай байгаагүй. Харин эсрэгээрээ энэ хүүхэд түүнд зөвхөн ачаа дарамт, санаа зовнил авчирч, цаг хугацааг нь ихэд үрнэ гэж бодсон. Иймээс нөхөртэйгөө ч ярилцалгүйгээр тэрээр эмчид очоод хүүхдээ үлдээхийг хүсэхгүй байгаагаа хэлсэн. Мунхгийн харанхуйд сохорсон Ви амь хороосон хүнд нүгэл үйлдсэн юм. Түүний буян барагдахад зовлон тохиолдож тэрээр 55 настайдаа хөхний хорт хавдартай гэж оношлогдсон. Мэс засал, туяаны эмчилгээ, химийн эмчилгээ болон боломжтой бүх аргыг хэрэглэсэн ч Ви эцэст нь нас барсан юм.

Энэ эмгэнэлт зүйрлэл наманчлал, сүнслэг бясалгалын хүч болон мунхаг байхын үр дагаврын хоорондох харьцуулалтыг харуулж байна. Эгч дүү хоёр адилхан хүнд нүгэл үйлдэж, хоёулаа ижил төстэй үйлийн үртэй тулгарсан нь хөхний хорт хавдрын хэлбэрээр илэрчээ. Гэсэн хэдий ч тэдний үр дүн асар их ялгаатай байв. Энэ нь сүнслэг сэрэл, чин сэтгэлийн наманчлалын хүчээр хувь тавилангаа өөрчлөхөд хэзээ ч оройтдоггүйг харуулж байна.

Энэ түүхийг ярьж буй эмэгтэйн сүүлчийн захиасыг сонсоцгооё.

Хэрэв би Буддагийн сургаалыг эрт мэддэг байсан бол ийм нүгэл үйлдэхгүй, найз нөхөд, төрөл төрөгсдөдөө ч тэгж үйлдэхийг зөвшөөрөхгүй байх байсан. Веган байх нь үнэхээр ашиг тустайг би ойлгосон. Энэ нь бие, сэтгэлийг цэвэрлэж, хорхойсохыг багасгахад тусалдаг. Нөгөө талаас мах идэх нь хорхойсохыг улам хүчтэй болгож, биеийг бохирдуулж, өөрийгөө хянахад улам бэрх болгодог. Би хүн бүрд дараах зүйлийг хэлмээр байна: Та жирэмсэн бол хэзээ ч, ямар ч нөхцөлд үр хөндүүлж болохгүй. Би “үр хөндөлт” гэдэг үг энэ дэлхийгээс үүрд арилж, бүх төрөөгүй хүүхэд хүн болж төрөх боломжтой болж, Буддагийн сургаал номтой учран, гэгээрлийн замаар замнаж, зовлон зүдгүүрээ ардаа орхин, жинхэнэ жаргалыг эдлэх өдөр ирнэ гэж найдаж байна.

Энэхүү чин сэтгэлийн гэрчлэл нь айдас төрүүлэх бус, харин нигүүлсэл болон ухамсрыг сэргээх зорилготой юм. Бурхан Багш айлдахдаа амь таслах, тэр тусмаа төрөөгүй хүүхдийн амийг хөнөөх нь асар их үйлийн үрийн өрийг бий болгодог гэжээ. Одоо үр хөндүүлэхийн тухай сүнслэг сургаалууд, мөн яагаад үйлийн үр ба наманчлалыг ойлгох нь тийм чухал болохыг тунгаан бодоцгооё.

Дээрхийн Гэгээнтэн Далай Лам (цагаан хоолыг дэмжигч) энэ сэдвээр барууны эрдэмтдийн асуултад хариулахдаа: “Буддын шашинд ухамсар нь үр тогтох анхны мөчөөс эхлэн амьд организмд оршдог гэж үздэг. Учир нь бластoцист нь өөрөө организм гэж тооцогддог. Иймээс үр хөндөлтийг амь тасалсан гэж үздэг.”

Самьютта Никая (Холбогдсон айлдварууд)-д хүний төрөл авах нь асар уудам дэлхийтэй харьцуулахад хумсны завсар наалдах өчүүхэн тоосонцортой адил ховор. Газар дэлхийтэй харьцуулбал тоо томшгүй олон төрөлтөн хүн бус төрөлд дахин төрөх ёстой болдог. Иймээс үр хөндөлт нь энэрэн нигүүлсэхүйг зөрчиж, ёс суртахууны үнэт зүйлсийг гутаан, хүнийг шалтгаан, үйл үрийн хуульд захируулдаг гэж үздэг.

“Их Хөлгөний Урт Насны Судар”-т айлдахдаа ургийн амийг тасалсан нүгэл тамд дахин төрөл авахад хүргэдэг гэжээ: “Дээрээс доош гал дүрэлзэн асаж; доороос гал дээшээ авалцана. Бүх зүгээс төмөр хананууд биднийг хүрээлж, дээрээс ч тэр, дороос ч тэр, төмөр тороор хаагдана. Зүүн, баруун, хойд, өмнөд дөрвөн хаалга бүгд үйл үрийн шийтгэлийн дүрэлзсэн галд автан шатаж байдаг. Бүх нүгэлтний бие ёсгүй хэлбэрт шилжиж, найман мянга дахин төрөх мөчлөгийн турш тамын дотор сунан тархдаг. Асар том төмөр могойнууд хортой галаар тургиж, нүгэлтнийг тэсвэрлэшгүйгээр түлнэ. Ам, нүд, эсвэл чихнээс нь догшин гал гарч, нүгэлтнийг тоо томшгүй калпын турш шатаадаг. Төмөр бүргэдүүд махыг нь урж тасчин, харин төмөр ноход түүнийг нь шуналтайгаар мэрнэ. Үхэр толгойтой, адуу нүүртэй тамын яллагч нар зэвсэг барин, аянгын дуу мэт орилон нүгэлтнийг шийтгэнэ.”

Ийм тод үйл үрийн дагаврын дүрслэлүүд амь хороох үйлдлийн ноцтой байдлыг сануулдаг. Үүнийг эргэцүүлэн бодож, ийм ёс суртахууны ээдрээтэй байдалд бид хэрхэн хариу үйлдэл үзүүлэх талаар Төгс Гэгээрсэн Их Багш Чин Хай (веган) билиг ухаанаа хуваалцсан юм.

Буддын шашинд амь хорооно гэдэг огт байж болшгүй зүйл. Бусад олон “-изм”-д мөн адилхан. Гэвч Буддын шашинд илүү хатуу байдаг. Буддын шашны сургаалаар хүмүүжсэн эмэгтэйчүүд үр хөндөлт хийх шийдвэр гаргахаасаа өмнө илүү сайтар бодож тунгаадаг.

Харин одоо та ямар ч алдаа хийсэн бай, түүнийгээ наманчилж, одоо болон ирээдүйгээ шинээр эхлэх боломжтой. Нэг удаа Махатма Гандигаас хүн юу гэж асууж байсныг санаарай. Нэг хүн Мусульман шашинтай хүүхдийг хороосон учраас тамд унах нь гарцаагүй тул яавал дээр тухайгаа асуудаг. Хариуд нь Махатма Ганди түүнд та үүнийг өөрчлөх боломжтой гэж хэлсэн. Та Мусульман шашинтай хүүхдийг үрчилж аван, аль чадлаараа сайн өсгөснөөр гэмээ цайруулах боломжтой гэсэн. Хүмүүс мунхаг байдлаасаа болж, тааламжгүй нөхцөл байдал, санхүүгийн бэрхшээлээс болж алдаа гаргах магадлалтай. Гэхдээ гэмээ наманчлах боломж үргэлж байдаг. Нүглийг сайн зүйл болгон өөрчил. Эсрэгээр нь хий. Муу дурсамж, гэм буруутайн мэдрэмж, муу алдааг арилгахын тулд чадах бүхнээ хийгээрэй. Одоогоос эхлэн сайхан ирээдүйг бүтээгээрэй.