Strumień WIADOMOŚCI DNIA – 27 czerwca 2025 r.
Szwajcaria znosi sankcje gospodarcze wobec Syrii, otwierając drogę do większego handlu i pomocy odbudowującej (Reuters)
Ukraina i Rosja wymieniają jeńców wojennych w najnowszej wymianie; dokładna liczba wymienionych nie została ujawniona (Reuters)
Parlament Ukrainy zatwierdza ustawę, która umożliwi Ukraińcom posiadanie wielu obywatelstw, aby wzmocnić globalne więzi i zmotywować Ukraińców do powrotu do domu (Kyiv Independent; Euronews)
USA proszą Chiny, by powstrzymały Iran przed zamknięciem Cieśniny Ormuz, jednej z najważniejszych tras żeglugowych świata (BBC)
Wiceprezydent USA JD Vance mówi, że Prezydent Trump „przywrócił porządek w Los Angeles” wysyłając Gwardię Narodową i żołnierzy piechoty morskiej podczas gwałtownych zamieszek (FOX 11 LA)
Ambasador USA w Izraelu, Mike Huckabee, twierdzi, że Bóg oszczędził Prezydenta Trumpa, aby był „najbardziej wpływowym Prezydentem” (Anadolu Ajansı)
Amerykańscy pracownicy usług szeroko popierają plan Prezydenta Trumpa „ZERO PODATKU OD NAPIWKÓW”, mający na celu zwiększenie ich zarobków netto (WhiteHouse.gov)
Administracja Prezydenta Trumpa twierdzi, że deportuje rekordową liczbę gwałtownych nielegalnych imigrantów (WhiteHouse.gov)
Prezydent USA Trump wzywa Senat do uchwalenia „Jednej Pięknej Ustawy” w celu wprowadzenia ulg podatkowych i surowych przepisów granicznych dla bezpieczeństwa narodowego USA (WhiteHouse.gov)
Administracja Prezydenta Trumpa rozpoczyna badanie zdrowia za 10 mln USD dla mieszkańców East Palestine [Ohio, USA] po toksycznym wycieku, którym administracja Bidena „odmówiła się zająć” (Fox News)
Prezydent USA Trump wzywa do powołania specjalnego prokuratora, który ponownie zbadałby oszustwo wyborcze Partii Demokratycznej z 2020 roku (Aljazeera)
Republika Czeska jest na skraju epidemii wirusowego zapalenia wątroby typu A; Europejskie Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób zaleca szczepienia osobom narażonym na tę potencjalnie śmiertelną chorobę (Expats.cz)
Okuliści informują o wzroście nasilenia i częstości astygmatyzmu [nieregularny kształt oka, powodujący zamazane widzenie] u dzieci po pandemii COVID-19 (Optometry Today)
Wirus ptasiej grypy H5N1 rozwija sprytne mechanizmy unikania ludzkiego układu odpornościowego, wzbudzając obawy przed pandemią, pokazuje nowa analiza SI [sztucznej inteligencji] (Báo Tuổi Trẻ)
Francja: Cztery sklepy mięsne zostały zamknięte po śmierci dziewczynki i hospitalizacji kilku innych osób w wyniku zatrucia pokarmowego w Saint-Quentin. Matki są bardzo zaniepokojone, jedna z nich mówi: „Całkowicie zmieniłam naszą dietę – żadnego mięsa” (BBC; TF1 INFO)
Niemowlęta mogą odczuwać ból zanim zrozumieją, co on oznacza, pokazuje nowe badanie. Wcześniejsze badania wykazały, że wcześniaki są szczególnie wrażliwe na ból, prawdopodobnie z powodu różnic w rozwoju mózgu [co wskazuje, że dzieci w łonie matki mogą być najbardziej wrażliwe na ból, ponieważ odczuwają silne bodźce, ale nie potrafią ich kontrolować] (Earth.com)
Holandia zaleca dzieciom poniżej 15 roku życia niekorzystanie z mediów społecznościowych ze względu na zdrowie psychiczne i bezpieczeństwo w sieci, zalecając ograniczenie czasu ekranowego i aktywność fizyczną na świeżym powietrzu (VTV)
Chińscy eksperci ostrzegają, że drzemki powyżej 30 minut zwiększają ryzyko zespołu metabolicznego, udaru, chorób serca, Alzheimera, bezsenności i przewlekłego zmęczenia, zwłaszcza u osób starszych; zaleca się drzemki trwające 15–30 minut (Báo Lao Động)
Badania ujawniają 8 codziennych nawyków, które mogą przyspieszyć starzenie się: 1. Picie zbyt małej ilości wody. 2. Przepracowanie. 3. Brak ruchu. 4. Nadmierne używanie słuchawek. 5. Zła higiena jamy ustnej, np. brak mycia zębów przed snem. 6. Spanie z makijażem. 7. Nadmierne korzystanie z ekranów, w tym telefonów, telewizorów i komputerów. 8. Negatywne myślenie.
Rozwiązania to: dobry sen, zdrowa dieta, ruch, dbanie o zdrowie psychiczne, unikanie alkoholu/papierosów, i pozytywne nastawienie (Tuổi Trẻ)
Brytyjscy naukowcy tworzą domowy skaner stóp, który może wykrywać wczesne objawy niewydolności serca, oferując potencjalnie ratującą życie prewencję (Good News Network)
Futrzani przyjaciele: Zwierzęta terapeutyczne odgrywają coraz większą rolę w opiece psychiatrycznej w Chinach, mówią eksperci (Asia News Network)
Te 3 rodzaje ćwiczeń wzmacniają zdrowie mózgu w każdym wieku, mówią badacze: 1) Joga 2) Tai Chi 3) Gry ruchowe [gry treningowe, takie jak Nintendo Wii Sports, Dance Dance Revolution oraz gry VR fitness] (Health.com)
Prowincja Thái Nguyên [Wietnam] została zalana z powodu silnych opadów; ludzie wspinali się na dachy, by wezwać pomoc (Báo Tuổi Trẻ)
Republika Południowej Afryki ogłasza stan klęski żywiołowej po wzroście liczby ofiar powodzi do 92 w regionie Eastern Cape (ABC)
Stan Alaska [USA]ogłasza stan klęski żywiołowej po tym, jak powódź zniszczyła autostradę Dalton, kluczową trasę dostaw do odległych regionów (Fairbanks KTVF)
Alert pogodowy w USA: Ostrzeżenia przed tornadami, gwałtowne burze i rekordowe upały uderzyły w kilka stanów w zeszłym tygodniu (The Times of India)
Wielka Brytania notuje najgorętszy dzień roku, temperatura sięga nawet 32,2°C, wprowadzono pomarańczowy alert zdrowotny związany z upałem (ITV News)
70 000 osób zostało ewakuowanych z południowych Chin z powodu powodzi i ulew w zeszłym tygodniu (Anadolu Ajansı)
„Pierwszy raz widzę coś takiego”: Mieszkańcy reagują na niedawne nagłe powodzie w regionie Rochester [Nowy Jork, USA] (WHAM)
Silna fala upałów dotyka USA od Środkowego Zachodu po Północny Wschód, osiągając indeks ciepła na poziomie 110°F [43°C], co dotyka ponad 160 milionów osób (CBS)
Tornado w Północnej Dakocie [USA] powoduje trzy ofiary śmiertelne, podczas gdy silne burze w Minnesocie niszczą domy, powalają drzewa i powodują powszechne przerwy w dostawie prądu (CBS)
Analiza: Stan Michigan [USA] doświadcza wzrostu temperatur i wilgotności z powodu zmian klimatu, co prowadzi do groźnych sztormów, częstszych fal upałów i większych zagrożeń związanych z wodą (Detroit Free Press)
Południowa Francja mierzy się z silnym zanieczyszczeniem powietrza spowodowanym pyłem saharyjskim i dymem z kanadyjskich pożarów, co prowadzi do niezdrowej jakości powietrza w Marsylii (Global Voice)
Zmiany klimatyczne są obwiniane za falę upałów w Wielkiej Brytanii w tym tygodniu, czyniąc ją 100 razy bardziej prawdopodobną, ostrzegają naukowcy (The Independent)
Europa stoi w obliczu głębokiego zimowego mrozu, jeśli AMOC [Atlantycka Meridionalna Cyrkulacja Przewracająca, kluczowy prąd Oceanu Atlantyckiego] załamie się, czyniąc Europę chłodniejszą nawet w ocieplającym się świecie, wykazuje badanie. Poprzednie badanie wykazało, że AMOC załamie się z 95% pewnością między 2025 a 2095 rokiem, najprawdopodobniej około 2057 roku (DownToEarth)
Zimna plama odkryta w Oceanie Atlantyckim może sygnalizować osłabienie kluczowego prądu AMOC [Atlantyckiej Meridionalnej Cyrkulacji Przewracającej] co może oznaczać poważne problemy dla globalnego klimatu, ostrzega badanie (Earth.com)
Globalny podatek od biletów lotniczych mógłby przynieść ponad 100 mld euro na walkę z kryzysem klimatycznym, wynika z badania (The Guardian)
Uprawy pszenicy i kukurydzy na Preriach Kanady i Środkowym Zachodzie USA mogą do 2100 roku ponieść największe straty z powodu zmian klimatycznych, które zagrażają produkcji podstawowych upraw żywności na całym świecie, ostrzegają naukowcy (CBC)
„Bursztynowe łany zbóż” kurczą się w sercu Ameryki, bo rolnicy zmagają się z suszą i słabą koniunkturą na rynku pszenicy (Reuters)
Zmiany klimatyczne i ekstremalna pogoda niszczą historyczne latarnie morskie w Maine [USA], ostrzegają naukowcy (The Art Newspaper)
Naukowcy odkrywają ukrytą kolumnę gorącej skały pod Omanem, nazywaną „widmowym pióropuszem”, która może podnieść poziom gruntu i zmienić powierzchnię Ziemi w tym regionie (Earth.com)
Światowy Dzień Żyrafy [obchodzony 21 czerwca] wzywa do pilnych działań na rzecz ratowania tych zwierząt, których populacja maleje w Afryce (Earth.com)
Podwodne lasy wodorostów w Chile są zagrożone z powodu wydobycia i ocieplających się mórz, ostrzega badanie (Reuters)
Globalna organizacja Greenpeace ostrzega przed możliwą katastrofą ekologiczną po zderzeniu dwóch tankowców w pobliżu Cieśniny Ormuz [blisko Iranu, Omanu i Zjednoczonych Emiratów Arabskich], co spowodowało dużą plamę ropy widoczną z satelity (AP)
Arktyczne torfowiska [bagna, mokradła itp.] rozszerzają się wraz z ociepleniem klimatu, pokazują badania (Phys.org)
Wielka Brytania: Susza i roznoszony przez komary wirus Usutu, oba wynikające z kryzysu klimatycznego, zagrażają przetrwaniu kochanych kosów (The Guardian)
Naukowcy odkrywają niepokojące poziomy toksycznych metali w jeziorze Maurepas [Luizjana, USA], co budzi obawy o zdrowie środowiskowe i możliwe zagrożenia dla dzikiej przyrody i ludzi (Arkansas Advocate)
W Północnym Teksasie [USA] zaaresztowano operatorkę organizacji ratującej osoby-zwierzęta po znalezieniu 66 osób-zwierząt w „opłakanym stanie” na jej posesji (FOX 4)
W Irvine [Kalifornia, USA] trener osób-zwierząt i jego partnerka zostali zaaresztowani w związku ze śmiercią 10 osób-psów (Los Angeles Times)
Mężczyzna z hrabstwa Yazoo [Missisipi, USA] został zaaresztowany za okrucieństwo wobec osoby-zwierzęcia po tym, jak pojawiło się niepokojące nagranie pokazujące go maltretującego osobę-psa (Darkhorse Press)
USA: Mleko Fairlife i dostawca nabiału z Dallas są ponownie oskarżani o oszustwo za reklamowanie humanitarnego traktowania osób-krów, podczas gdy nagrania z ukrytej kamery pokazują ich popełniających “rażące okrucieństwo” przeciwko nim (Dallas News)
Hongkong: 68-letni mężczyzna z Chin został zaaresztowany za rzekome znęcanie się nad osobami-zwierzętami w parku pamięci Sun Yat Sena (Dimsum Daily)
Schronisko Lucky Two Times Animal apeluje do mieszkańców Teksasu [USA] o pomoc w walce z okrucieństwem wobec osób-zwierząt poprzez zgłaszanie przypadków nadużyć i wspieranie lokalnych działań na rzecz dobrostanu osób-zwierząt (The Fort Stockton Pioneer)
Myśliwi z Litwy odmówili zabicia osoby-niedźwiedzicy, która przez dwa dni przemierzała Wilno, a następnie bezpiecznie opuściła miasto, mimo że rząd prosił o jej zastrzelenie w określonych okolicznościach (The Guardian)
USA: Lokalne i stanowe zakazy używania plastikowych toreb pomagają oczyścić amerykańskie wybrzeża, wynika z badań (The Hill)
Amerykańska agencja NASA odkrywa, że bliźniacza planeta Ziemi – Wenus – nie jest geologicznie martwa, ponieważ krajobraz się podnosi, rozszerza i zapada, mimo braku płyt tektonicznych takich jak na Ziemi (Earth.com)
Ćmy Bogong w Australii używają gwiazd Drogi Mlecznej jako GPS [systemu pozycjonowania] do lotu na 1000 kilometrów rocznie, co czyni je prawdopodobnie najmniejszymi astronomami natury, wynika z nowych badań (ZME Science)
USA: Nowe urządzenie wielkości okna z MIT [Instytutu Technologii w Massachusetts] wydobywa wodę pitną z powietrza, nawet na pustyni (SciTechDaily)
Nowe mikroroboty z Uniwersytetu w Sheffield [Wielka Brytania], które poruszają się w rurach wodociągowych, obiecują naprawiać wycieki podziemnej wody bez kopania (Interesting Engineering)
Badania wykazują, że osoby-ryby są mądrzejsze niż wcześniej sądzono, posiadają zaawansowane myślenie i elastyczność umysłową, co pozwala im przetrwać w naturalnym środowisku (SciTechDaily)
Naukowcy odkrywają, że centralna czarna dziura naszej galaktyki, Strzelec A\*, obraca się blisko „maksymalnej prędkości” i jest skierowana ku Ziemi, budząc obawy o silne promieniowanie mogące szkodzić planecie (Báo Người Lao Động; Space.com)
Władze Meksyku ratują 3400 przemycanych żółwiątek w południowym stanie Chiapas (France 24)
Stan Karolina Południowa [USA] organizuje największe w roku wydarzenie adopcyjne – Petco Love Pick Me! SC, które ma znaleźć kochające domy dla 2500 osób-psów i osób-kotów, pomagając stanowi dotrzymać obietnicy bycia stanem „bez zabijania” (WCIV)
Analiza: Dieta wegańska zyskuje na popularności jako potrójne rozwiązanie dla zdrowia, etyki i zrównoważonego środowiska (ABNewswire)
Londyn prowadzi w rankingu najbardziej przyjaznych osobom-psom regionów pracy w Wielkiej Brytanii, ponad jedna czwarta biur posiada konkretne zasady wspierające środowisko przyjazne osobom-psom, informuje The Kennel Club (Good News Post)
Społeczność w Zachodniej Wirginii [USA] wspiera schronisko dla osób-zwierząt hrabstwa Ohio, dostarczając zapasy po zalaniu obiektu (WTOV9)
Las Vegas [Nevada, USA]: sieć wegańskich restauracji Tacotarian, która znalazła się na liście Top 100 Fast-Casual w 2024 roku, planuje ekspansję na cały kraj (X1075)
Parlament Europejski zatwierdza historyczne przepisy ochronne dla osób-psów i osób-kotów we wszystkich krajach UE, obejmujące obowiązkowe czipowanie i zakaz sprzedaży w sklepach zoologicznych (Anima Naturalis)
Nepalski autor Raghu Aditya (weganin) wydaje nową książkę „Shakahar: Tarkadhar” [„Uzasadnienia dla wegetarianizmu/weganizmu”] w Katmandu [Nepal], broniąc życia wegańskiego na podstawie badań i poruszając kwestie etyczne dotyczące praw osób-zwierząt (The Rising Nepal)
Magazyn VegOut publikuje 10 najlepszych miejsc dla wegańskich cyfrowych nomadów z ograniczonym budżetem. Te miejsca ułatwiają zdrowe życie, pracę i roślinną dietę: 1. Chiang Mai, Tajlandia 2. Lizbona, Portugalia 3. Bali, Indonezja 4. Tbilisi, Gruzja 5. Meksyk, Meksyk 6. Budapeszt, Węgry 7. HCM CT, Wietnam 8. Canggu, Indonezja 9. Medellín, Kolumbia 10. Kraków, Polska (VegOut)
Globalna zmiana w kierunku wegańskiej żywności to więcej niż moda — 10 statystyk pokazuje rosnący ruch na rzecz zrównoważenia i zdrowia na całym świecie: 1. Wzrost rynku: globalny rynek żywności wegańskiej osiągnie 30 mld USD do 2035 r. 2. Dieta fleksitariańska: 42% ludzi deklaruje się jako fleksitarianie [ograniczający produkty zwierzęce], wzrost z 26% pięć lat temu. 3. Popularność mleka roślinnego: 40,6% amerykańskich gospodarstw zakupiło mleko roślinne w 2023 r. 4. Sprzedaż alternatywnych białek: ma wzrosnąć do 36,2 mld USD do 2030 roku. 5. Inwestycje rządowe: 2,1 mld USD zadeklarowały rządy świata na badania i rozwój alternatywnych białek. 6. Potencjał redukcji emisji: Zmiana diety na bardziej roślinną może zmniejszyć globalne emisje o 32%; całkowicie wegańskie diety redukują je jeszcze bardziej. 7. Ziemia uprawna: weganizm może uwolnić 75% gruntów rolnych – obszar wielkości Australii, Chin, UE i USA razem wziętych. 8. Wzrost populacji wegan: 6,4% populacji Wielkiej Brytanii będzie weganami w 2025 r., dwa razy więcej niż w 2019 roku. 9. Sprzedaż mleka owsianego: firma Oatly sprzedała 141 mln litrów mleka owsianego w trzecim kwartale 2024 r., wzrost o 13% względem tego samego okresu w 2023 r. 10. Zaufanie inwestorów: prywatne inwestycje w alternatywne białka osiągnęły 1,1 mld USD w 2024 r. (VegOut)
Inspirujący cytat dnia: „Ci, którzy interesują się światowymi przedmiotami, z konieczności noszą w sobie cierpienie. Gdyby nie było w nich cierpienia, nie uganialiby się za nimi”. – Czcigodny Oświecony Pan Mahawira (weganin)